যোৱা বছৰ জুনত কানাডাৰ নাগৰিক তথা খালিস্তানি নেতা হৰদীপ সিং নিজ্জাৰৰ হত্যাৰ পিছত প্ৰধানমন্ত্ৰী জাষ্টিন ট্ৰুডোৱে এই হত্যাকাণ্ডত ভাৰত জৰিত আছে বুলি অভিযোগ তুলিছিল। ভাৰতে সেই অভিযোগ অস্বীকাৰ কৰিছিল। আৰু তাৰ পিছত দুয়োখন দেশে ইজনে আনজনৰ কূটনীতিবিদসকলক দেশ এৰি যাবলৈ নিৰ্দেশ জাৰি কৰিছিল। ইয়াৰ পিছত, দুয়োখন দেশৰ মাজত তীব্ৰ ভাষাত বাক-বিতণ্ডা হৈছিল। বৰ্তমান দুয়োখন দেশৰ মাজৰ সম্পৰ্ক তেওঁলোকৰ আটাইতকৈ বেয়া পৰ্যায়ৰ মাজেৰে আগবাঢ়ি আছে। দুয়োখন দেশৰ সম্পৰ্ক স্বাভাৱিক হোৱাৰ সম্ভাৱনা নাই। ভাৰতে বিশ্বাস কৰে যে কিছু কানাডিয়ান শিখে ভাৰতৰ ভিতৰত এখন পৃথক শিখ ৰাজ্য গঢ়ি তোলাৰ লক্ষ্যৰে এক হিংসাত্মক খালিস্তানি আন্দোলনৰ প্ৰচাৰ কৰি আছে। এইটো বিবাদৰ মূল বিষয়। প্ৰায় ৪০ বছৰ আগতে, পঞ্জাৱৰ আটাইতকৈ বেয়া হিংসাত্মক পৰ্যায়ত, ভাৰতীয় সেনাই অমৃতসৰৰ গোল্ডেন মন্দিৰত এক বিতৰ্কিত আক্ৰমণ চলাইছিল আৰু তাৰ পিছত প্ৰধানমন্ত্ৰী ইন্দিৰা গান্ধীক ১৯৮৪ চনৰ অক্টোবৰত দুজন শিখ দেহৰক্ষীয়ে হত্যা কৰিছিল। এই পটভূমিত, ভাৰতে কানাডাৰ কিছু লোকৰ বিৰুদ্ধে ব্যৱস্থা লোৱাৰ দাবী জনাই আহিছে যাক ভাৰতে খালিস্তানি সমৰ্থক বুলি অভিযোগ কৰি আহিছে। কানাডাই এতিয়ালৈকে ভাৰতৰ এনে অনুৰোধ উপেক্ষা কৰিছে। ভাৰতে হৰদীপ সিং নিজ্জাৰক ‘খলিস্তানী সন্ত্ৰাসবাদী’ বুলি অভিহিত কৰি আহিছে। কিন্তু কানাডাই কৈছে যে ই মত প্ৰকাশৰ স্বাধীনতা আৰু ব্যক্তি স্বাধীনতাৰ পক্ষপাতী আৰু কানাডাই কাকো তেওঁলোকৰ মতামত ব্যক্ত কৰাত বাধা দিব নোৱাৰে। ভাৰতে ৰাজহুৱাভাৱে কৈছে যে কানাডাৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী জাষ্টিন ট্ৰুডোৱে তাত থকা শিখসকলক ভোট বেংক হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি আছে আৰু সেইকাৰণে তেওঁৰ চৰকাৰে খালিস্তানি সমৰ্থকৰ বিৰুদ্ধে ভাৰতৰ ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ দাবী উপেক্ষা কৰি আহিছে। উল্লেখ্য যে নিজ নিজ দেশৰ জনসংখ্যাৰ অনুপাতত, ভাৰততকৈ কানাডাত অধিক শিখ আছে। ভাৰত-কানাডাত সম্পৰ্কত নিৰন্তত ক্ৰমাৎ তিক্ততা আহি পৰা অঘটাই সকলোকে আচৰিত কৰি তুলিছে। ছোভিয়েট ইউনিয়নৰ পতনৰ পিছত, কোনো পশ্চিমীয়া দেশৰ সৈতে ভাৰতৰ সম্পৰ্ক ইমান বেয়া হৈছে। শীতল যুদ্ধৰ পিছত ভাৰতে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ নেতৃত্বত পশ্চিমীয়া দেশসমূহৰ সৈতে সম্পৰ্ক উন্নত কৰিছে আৰু ক্ৰমান্বয়ে এক সম্পূৰ্ণ বজাৰ অৰ্থনীতি হোৱাৰ দিশে আগবাঢ়িছে। ভাৰতে জি-৭ আৰু নাটো দেশসমূহৰ সৈতে অৰ্থনৈতিক, বাণিজ্যিক আৰু ৰাজনৈতিক সম্পৰ্ক উন্নত কৰাৰ চেষ্টা কৰিছে। কানাডা এই দুয়োটা গোটৰ অংশ আৰু আমেৰিকাৰ সৈতে অতি ঘনিষ্ঠ সামৰিক সম্পৰ্ক আছে, যি উত্তৰ আমেৰিকান এৰোস্পেচ ডিফেন্স কমাণ্ড বা এন.অ.আৰ.এ.ডি.-ৰ দ্বাৰা প্ৰতিফলিত। দুয়োখন দেশৰ অৰ্থনীতিও ইজনে আনজনৰ সৈতে ওতঃপ্ৰোতভাৱে জড়িত। এইটো আচৰিত যে আমেৰিকাৰ ঘনিষ্ঠ সহযোগীৰ সৈতে ভাৰতৰ সম্পৰ্ক ইমান তিক্ত হৈছে। ভাৰতে যোৱা তিনি দশক ধৰি আমেৰিকাৰ সৈতে অৰ্থনৈতিক আৰু কৌশলগত দিশত উন্নত সম্পৰ্ক গঢ়ি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰি আহিছে। দুয়োখন দেশৰ মাজত অৱনতি হোৱা সম্পৰ্কৰ মাজতে ভাৰতে সোমবাৰে কয় যে তেওঁলোকে কানাডাত থকা উচ্চায়ুক্ত সঞ্জয় কুমাৰ বাৰ্মা আৰু আন কিছু কূটনীতিবিদক মাতি পঠিয়াইছে। কিন্তু কানাডাই কৈছিল যে তেওঁলোকে প্ৰকৃততে সঞ্জয় কুমাৰ বাৰ্মা, ভাৰতৰ সঞ্জয় কুমাৰ বাৰ্মাকে ধৰি ছয়জন ভাৰতীয় কূটনীতিবিদ আৰু কনচুলাৰ বিষয়াক তদন্তত কানাডাৰ সৈতে সহযোগিতা কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰাৰ বাবে বহিষ্কাৰ কৰিছিল।ভাৰতীয় কূটনীতিবিদ আৰু বিষয়াসকলক বহিষ্কাৰ কৰাৰ পিছত, নতুন দিল্লীয়ে কাৰ্যকৰী উচ্চায়ুক্ত ষ্টুৱাৰ্ট ৰছ হুইলাৰকে ধৰি ছয়জন কানাডিয়ান কূটনীতিবিদক বহিষ্কাৰ কৰাৰ কথা ঘোষণা কৰে। কানাডাই ভাৰতীয় কূটনীতিবিদ আৰু উচ্চআয়োগৰ আন বিষয়াসকলক নিজ্জাৰ হত্যাকাণ্ডৰ গোচৰত পাৰ্চন অফ ইণ্টাৰেষ্ট বুলি বৰ্ণনা কৰাৰ পিছতে ইজনে আনজনৰ কূটনীতিবিদসকলক বহিষ্কাৰ কৰাৰ সিদ্ধান্ত হয়। কানাডাত, পাৰ্চন অফ ইণ্টাৰেষ্ট বুলি এনে এজন ব্যক্তি বুলি কোৱা হয়, যাক অনুসন্ধানকাৰীসকলে বিশ্বাস কৰে যে অপৰাধৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য আছে। ২০২৩ চনৰ ছেপ্টেম্বৰত নিজ্জাৰ হত্যাৰ পিছত, প্ৰধানমন্ত্ৰী জাষ্টিন ট্ৰুডোৱে দেশৰ সংসদত এটা বিবৃতি দিছিল যে কানাডাৰ ওচৰত ভাৰতীয় বিষয়াসকলৰ অপৰাধত জড়িত থকাৰ প্ৰমাণ আছে। ভাৰতে দাবীটো নাকচ কৰিছিল আৰু কানাডাৰ পৰা প্ৰমাণ দাবী কৰিছিল।
