প্ৰায় ৯ মিলিয়ন গাহৰি পালনেৰে বিশ্বৰ চতুৰ্থ সৰ্ববৃহৎ গাহৰি উৎপাদক হিচাপে ভাৰতত গাহৰি মাংসৰ উদ্যোগ দেশৰ অৰ্থনৈতিক দৃশ্যপটত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কিন্তু ইয়াক প্ৰায়ে উপেক্ষা কৰা হয়। অৱশ্যে বিশ্বই ৰাষ্ট্ৰীয় গাহৰি দিৱস উদযাপন কৰাৰ লগে লগে ভাৰতৰ গাহৰি পালক সম্প্ৰদায়ৰ বহনক্ষমতাৰ ওপৰত প্ৰতিফলিত কৰাৰ সুযোগ হিচাপে কাম কৰে, বিশেষকৈ আফ্ৰিকান ছোৱাইন ফিভাৰ(এএছএফ)ৰ সংকটৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত এই সুযোগ আনি দিছে।
এএছএফৰ বৃহৎ অৰ্থনৈতিক ক্ষতি
এএছএফৰ অৰ্থনৈতিক পৰিণতি ভয়াৱহ হৈ পৰিছে। উত্তৰ-পূবত এই ৰোগ প্ৰথম ধৰা পৰাৰ পৰা ২০২০ চনৰ পৰা ২০২৪ চনলৈ এএছএফৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱৰ ফলত গাহৰি পালন উদ্যোগত মুঠ অৰ্থনৈতিক লোকচান সমগ্ৰ অঞ্চলটোত ৮০ কোটি টকা হ’ব বুলি অনুমান কৰা হৈছে। এই লোকচানৰ ভিতৰত প্ৰত্যক্ষ খৰচ আৰু পৰোক্ষ খৰচো অন্তৰ্ভুক্ত। এই সংকটে কেৱল কৃষকসকলেই নহয়, লগতে সমগ্ৰ যোগান শৃংখলত ব্যাঘাত জন্মাইছে, যাৰ ফলত খাদ্য মিল, পৰিবহণ কোম্পানী আৰু সংসাধনৰ সুবিধাসমূহো প্ৰভাৱিত হৈছে।
ক্ষুদ্ৰ-স্তৰৰ কৃষকসকলৰ সংগ্ৰাম
এই পৰিস্থিতিক আৰু অধিক উদ্বেগজনক কৰি তোলা কথাটো হ’ল যে, ভাৰতৰ বেছিভাগ গাহৰি পালক হৈছে ক্ষুদ্ৰ আকাৰৰ অথবা ঘৰৰ পিছফালে পোহপাল দিয়ে, বৃহৎভাৱে বাণিজ্যিক ৰূপত কৰা নহয়। উদাহৰণ স্বৰূপে, মিজোৰামত ১৯,০১৭টাতকৈও অধিক পৰিয়াল ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছে, যাৰ বিত্তীয় লোকচান ১৩২.২০ কোটি টকাৰো অধিক। যদিও আমেৰিকাত গাহৰি পালনৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি পাইছে, ভাৰতৰ গাহৰি পালকসকলে জীয়াই থকা আৰু স্বীকৃতিৰ বাবে যুঁজ দিব লগা হৈছে।
চৰকাৰী ব্যৱস্থাৱলী আৰু আগন্তুক পথ
ভাৰত চৰকাৰে এই সংকটৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ সক্ৰিয় ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিছে, য’ত আক্ৰান্ত গাহৰি নিধন, কোৱাৰেণ্টাইন আৰোপ, জৈৱ সুৰক্ষাৰ প্ৰট’কল শক্তিশালী কৰা আৰু চোৱাচিতাৰ ব্যৱস্থাৱলী বৃদ্ধি কৰা আদি ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰা হৈছে। কিন্তু গাহৰিৰ মাংস উদ্যোগৰ অনানুষ্ঠানিক ৰূপটোৱে এই ব্যৱস্থাসমূহ বলৱৎ আৰু মানি চলাটো নিশ্চিত কৰাত প্ৰত্যাহ্বানৰ সৃষ্টি কৰিছে। ইয়াৰ সমাধানৰ বাবে কৃষকসকলক স্বতন্ত্ৰভাৱে জৈৱ সুৰক্ষাৰ মানদণ্ড স্থাপন আৰু মানি চলিবলৈ প্ৰশিক্ষণ দিয়াৰ প্ৰয়োজন। মূল পদ্ধতিসমূহৰ ভিতৰত আছে কৃষিপামত প্ৰৱেশ নিষিদ্ধ কৰা, দৰ্শনাৰ্থীসকলক সুৰক্ষামূলক সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ বাধ্য কৰোৱা আৰু কঠোৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ প্ৰট’কল বজাই ৰখা আদি।
গাহৰিক উচ্চ মানদণ্ডৰ, অতি পুষ্টিকৰ সমৃদ্ধ খাদ্য প্ৰদান কৰাটোও অত্যাৱশ্যকীয়। অত্যাৱশ্যকীয় পুষ্টিৰে সমৃদ্ধ এক সুষম আহাৰে গাহৰিৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা যথেষ্ট শক্তিশালী কৰে, আফ্ৰিকান ছোৱাইন ফিভাৰ(এএছএফ)ৰ দৰে ৰোগৰ প্ৰতি স্থিতিস্থাপকতা বৃদ্ধি কৰে। সঠিক পুষ্টিয়ে কেৱল গাহৰিৰ সামগ্ৰিক স্বাস্থ্য আৰু সুস্থতাই বৃদ্ধি কৰাই নহয়, বৰঞ্চ ভাইৰাছ আৰু বেক্টেৰিয়াৰ সংক্ৰমণৰ প্ৰতি সংবেদনশীলতাও হ্ৰাস কৰে।
সজাগতা বৃদ্ধি আৰু উন্নত জৈৱ সুৰক্ষা ব্যৱস্থা ৰূপায়ণত কৃষকসকলক সহায় কৰাৰ ক্ষেত্ৰতো চৰকাৰৰ সমৰ্থন সমানেই গুৰুত্বপূৰ্ণ। এই দ্বৈত দৃষ্টিভংগী-জৈৱ সুৰক্ষা, প্ৰাৰম্ভিক ৰোগ চিনাক্তকৰণ আৰু অনুকূল পুষ্টিৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰাৰ সমান্তৰালভাৱে পৰম্পৰাগত নিয়ন্ত্ৰণ কৌশলৰ সংমিশ্ৰণে-ভাৰতক গুৰুত্বপূৰ্ণ গাহৰিৰ মাংস উদ্যোগৰ ওপৰত এএছএফৰ অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক প্ৰভাৱ হ্ৰাস কৰিবলৈ ভালদৰে সজ্জিত কৰি তুলিব পাৰে।
গাহৰিক অৰ্থনৈতিক জীৱনৰেখা হিচাপে স্বীকৃতি প্ৰদান কৰা
গাহৰিয়ে ভাৰতৰ গ্ৰাম্য অৰ্থনীতি আৰু খাদ্য সুৰক্ষাত গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰিহণা যোগায় বুলি স্বীকাৰ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। ভৱিষ্যতৰ দিনবোৰলৈ আগবাঢ়ি যোৱাৰ বাবে এক ব্যাপক দৃষ্টিভংগীৰ প্ৰয়োজন-য’ত কৃষকসকলক জৈৱ সুৰক্ষা ব্যৱস্থাৰ প্ৰশিক্ষণ, সৰ্বোত্তম পশুধনৰ পুষ্টি নিশ্চিত কৰা আৰু কঠোৰ ব্যৱসায়িক নিয়ন্ত্ৰণ বলৱৎ কৰা আদি দিশসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত থাকে। আমেৰিকাত উদযাপন কৰা ৰাষ্ট্ৰীয় গাহৰি দিৱস আৰু গাহৰিৰ মাংস উদ্যোগত ভাৰতৰ বৰ্তমানৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ মাজৰ পাৰ্থক্যই মনত পেলাই দিয়ে যে, বিশ্বৰ কিছুমান অংশত গাহৰিক উদযাপন কৰা হয় যদিও, আন কিছুমান প্ৰান্তত জৰুৰী মনোযোগ আৰু সমৰ্থনৰ প্ৰয়োজন হোৱা গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক জীৱনৰেখাক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। সেয়েহে ভাৰতত গাহৰি পালন কৰা সম্প্ৰদায় আৰু দেশৰ কৃষিক্ষেত্ৰত গাহৰি পালকসকলৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকাৰ প্ৰতি আমাৰ স্বীকৃতি সম্প্ৰসাৰিত কৰা যাওক।
কেপ্তেইন (ড°) এ ৱাই ৰাজেন্দ্ৰ, চিইঅ’ – পশু খাদ্য ব্যৱসায়, গড্ৰেজ এগ্ৰ’ভেট
