আজি ১৭ দিন পাৰ হৈছে উত্তৰকাশীৰ ছিল্ক্যাৰা সুৰংগত আৱদ্ধ হৈ থকা ৪১ শ্ৰমিকৰ উদ্ধাৰ অভিযানৰ। শ্ৰমিকসকলক উলিয়াই অনাৰ বাবে পাঁচটা পদ্ধতিৰে অভিযান অব্যাহত ৰখা হৈছে। বিগত দুসপ্তাহৰো অধিক সময় ধৰি একেৰাহে আৱদ্ধ শ্ৰমিকসকলৰ উদ্ধাৰৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলাই থকা হৈছে যদিও এতিয়াও সূৰ্যৰ কিৰণৰ পৰা বঞ্চিত হৈ আছে এই শ্ৰমিকসকল। উদ্ধাৰ অভিযানত ৰেট হোল মাইনিঙৰ জৰিয়তেও চলোৱা হৈছে উদ্ধাৰৰ প্ৰচেষ্টা।
অগাৰ মেচিন বিকল হোৱাৰ পিছত ৰেট হোল মাইনিঙৰ জৰিয়তে অনুভূমিক ড্ৰিলিং কৰা হৈছে। এই কামৰ বাবে ৰেট হোল মাইনিং বিশেষজ্ঞ নিয়োগ কৰা হৈছে। এই পদ্ধতিৰে হাতেৰে খনন কাৰ্য চলাইছে শ্ৰমিকসকলে। জানিব পৰা মতে, এতিয়ালৈকে প্ৰায় ৪ মিটাৰ খনন সম্ভৱ হৈছে।
ৰেট হোল মাইনিং কি?
বৰ্তমান ৪১ জন শ্ৰমিক ছিল্ক্যাৰা সুৰংগত ৬০ মিটাৰ গভীৰত আবদ্ধ হৈ আছে। আমেৰিকাৰ অগাৰ মেচিনৰ সহায়ত ৪৮ মিটাৰ পৰ্যন্ত খনন সম্পূৰ্ণ হৈছিল আৰু মাজভাগত মেচিনটো বিকল হৈ পৰাৰ সময়ত মাত্ৰ ১০-১২ মিটাৰ ড্ৰিলিং বাকী আছিল। মেচিনটোৰ কিছু অংশ উলিয়াই ৰেট হোল মাইনিং শ্ৰমিকসকলে মেচিনটোৱে খনন কৰা ঠাইৰ পৰাই খান্দিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। ইয়াত ড্ৰিলিং হাতেৰে কৰা হয়, গতিকে এই প্ৰক্ৰিয়াত কিছু সময় লাগিব পাৰে, কিন্তু ই ফলপ্ৰসূ বুলি প্ৰমাণিত হ’ব পাৰে। এই প্ৰক্ৰিয়াত শ্ৰমিকসকলে কয়লা উলিয়াবলৈ সৰু সৰু গাঁতৰ মাজেৰে যায়। বিশেষকৈ মেঘালয়ত এই প্ৰক্ৰিয়া ব্যৱহাৰ কৰা হয়। শ্ৰমিকসকলে ৰছী আৰু বাঁহৰ মাজেৰে কয়লাৰ তৰপত উপনীত হয়। ৰেট হোল মাইনিং বেছিভাগেই সৰু সুৰংগত কৰা হয় আৰু শ্ৰমিকসকলে অনুভূমিক সুৰংগত কেইবাশ ফুট তললৈ নামি যায়।
ৰেট হোল মাইনিং মূলতঃ দুটা ধৰণে কৰা হয়। এটা হৈছে চাইড কাটিং আৰু আনটো বক্স কাটিং ৰেট মাইনিং। চাইড কাটিং মাইনিংত সংকীৰ্ণ সুৰংগ নিৰ্মাণ কৰা হয় আৰু শ্ৰমিকসকলে এই সুৰংগসমূহৰ মাজেৰে কয়লা বিচাৰি পায়। বক্স কাটিঙত ১০ৰ পৰা ১০০ মিটাৰ খোলা বনাই ১০০ৰ পৰা ৪০০ মিটাৰ তললৈ খনন কৰা হয়। তাৰ পিছত ইয়াৰ মাজেৰে কয়লা পোৱা যায়, কয়লাৰ স্তৰ পোৱাৰ লগে লগে নিগনিৰ গাঁতৰ দৰে অনুভূমিক সুৰংগ তৈয়াৰ কৰা হয়, য’ৰ পৰা কয়লা উলিওৱা হয়। আনহাতে, শ্ৰমিকসকলৰ ওচৰলৈ যাবলৈ কৰা ৮৬ মিটাৰ উলম্ব ড্ৰিলিঙৰ ৪০ শতাংশ কাম সম্পূৰ্ণ হৈছে।
ৰেট হোল মাইনাৰ্ছসকলে হাতেৰে সুৰংগটোৰ ধ্বংসাৱশেষ পৰিষ্কাৰ কৰি আছে। যদি ৰিবাৰ, গাৰ্ডাৰ বা আন কোনো ধৰণৰ অসুবিধা হয় তেন্তে মেচিনৰ সহায়ত কাটি পেলোৱা হ’ব। ইয়াৰ পিছত ভিতৰত ৮০০ মিলিমিটাৰ ব্যাসৰ পাইপ সুমুৱাই দিয়া হ’ব, যাৰ জৰিয়তে ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ সঁহাৰি বাহিনীৰ দলটোৱে ৪১ জন শ্ৰমিকক সুৰংগটোৰ পৰা উলিয়াই আনিব।
ৰেট হোল মাইনিংৰ কামৰ বাবে সুৰংগটোত প্ৰৱেশ কৰিছে ১২ জন শ্ৰমিক। ইয়াৰ বাবে দুটা দল গঠন কৰা হৈছে, এটা দলত ৫ জন আৰু আনটো দলত ৭ জন কৰ্মী আছে। এই কাম সম্পূৰ্ণ কৰিবলৈ দুটা কোম্পানী – ট্ৰেঞ্চলেছ ইঞ্জিনিয়াৰিং চাৰ্ভিচেছ প্ৰাইভেট লিমিটেড আৰু নেভ্যুগ ইঞ্জিনিয়াৰ্ছ প্ৰাইভেট লিমিটেডে ১২ জন বিশেষজ্ঞক মাতি পঠিয়াইছে। দিল্লী, ঝাঁচী আদি দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা আহিছে বিশেষজ্ঞসকল। এই ১২ জন ব্যক্তি এই কামত বিশেষজ্ঞ। আনহাতে, উলম্ব ড্ৰিলিং কামত নিয়োজিত চুতলেজ জল বিদ্যুৎ নিগম লিমিটেডে ৪০ শতাংশ কাম সম্পূৰ্ণ কৰিছে। শ্ৰমিকসকলৰ ওচৰলৈ যাবলৈ ওপৰৰ পৰা ৮৬ মিটাৰ খনন কৰিব লাগিব, ইয়াৰে ৪০ মিটাৰ খনন কৰা হৈছে।