জ্ঞানবাপী গোচৰত মুছলমান পক্ষই বৃহৎ বিপৰ্যয়ৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয়। এলাহাবাদ উচ্চ ন্যায়ালয়ে তেওঁলোকে দাখিল কৰা সকলো আৱেদন খাৰিজ কৰে। মছজিদ চৌহদত মন্দিৰ পুনৰ নিৰ্মাণৰ বাবে দাখিল কৰা আবেদনৰ শুনানি ক্ষিপ্ৰতাৰে সমাপ্ত কৰিবলৈও বাৰাণসী আদালতক নিৰ্দেশ দিয়া হৈছে।
মন কৰিবলগীয়া যে বাৰাণসী আদালতত হিন্দু পক্ষই দাখিল কৰা গোচৰৰ বৈধতাক প্ৰত্যাহ্বান জনাই উচ্চ ন্যায়ালয়ৰ কাষ চাপিছিল অঞ্জুমান ইণ্টেজামিয়া মছজিদ সমিতি, উত্তৰ প্ৰদেশৰ চুন্নী কেন্দ্ৰীয় ৱাকফ ব’ৰ্ডকে ধৰি একাংশ মুছলমান সংগঠনে। তেওঁলোকৰ দাবী অনুসৰি ১৯৯১ চনৰ ধৰ্মস্থান আইন অনুসৰি জ্ঞানবাপীৰ ধৰ্মীয় চৰিত্ৰ আৰু শৈলী সলনি কৰিব নোৱাৰি। দেশখনক সাম্প্ৰদায়িক বিপদৰ পৰা বচাবলৈ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰসিংহ ৰাওৰ চৰকাৰে প্ৰণয়ন কৰিছিল ধৰ্মস্থান আইন। জ্ঞানবাপী মছজিদ কৰ্তৃপক্ষই উচ্চতম ন্যায়ালয়ত দাখিল কৰা আবেদনৰ ভিত্তিও কেন্দ্ৰীয় আইনখন, য’ত উল্লেখ কৰা হৈছে যে ১৯৪৭ চনৰ ১৫ আগষ্টত দেশ স্বাধীন হোৱাৰ সময়ত অগন্তি ধৰ্মস্থানৰ চৰিত্ৰ যিদৰে আছিল, সেইদৰেই থাকিব। কোনো ধৰণৰ বদলি কৰিব নোৱাৰি। ব্যতিক্ৰম একমাত্ৰ অযোধ্যা। সাৰৰ্থ, অযোধ্যাৰ বাহিৰেও দেশৰ আন কোনো ধৰ্মীয় স্থানৰ চৰিত্ৰ কোনো প্ৰকাৰে সলনি কৰিব নোৱাৰি।
সোমবাৰে ভাৰতৰ প্ৰত্নতাত্ত্বিক জৰীপে জ্ঞানবাপীৰ বৈজ্ঞানিক জৰীপৰ প্ৰতিবেদন এটা খামত দাখিল কৰিছে। পিছদিনা উচ্চ ন্যায়ালয়ে শীঘ্ৰে শুনানিৰ নিৰ্দেশ দিলে। ১৯৯১ চনত জ্ঞানবাপী মছজিদ চৌহদত পূজা কৰাৰ অনুমতি বিচাৰি বাৰাণসী আদালতত গোচৰ ৰুজু হৈছিল। মুছলমান পক্ষেও পাল পাতি আৱেদন কৰি আদালতৰ কাষ চাপিছিল। কিন্তু দীৰ্ঘদিনীয়া শুনানিৰ পিছতো জ্ঞানবাপী মছজিদৰ বিবাদৰ সমাধান নহ’ল। এনে পৰিস্থিতিত মঙলবাৰে এলাহাবাদ উচ্চ ন্যায়ালয়ে মুছলমান পক্ষই দাখিল কৰা গোচৰ খাৰিজ কৰে। মছজিদ চৌহদত মন্দিৰ পুনৰ নিৰ্মাণৰ বাবে অহা ৬ মাহৰ ভিতৰত পুনৰ নিৰ্মাণৰ বাবে দাখিল কৰা আবেদনৰ শুনানি সমাপ্ত কৰিবলৈও বাৰাণসী আদালতক নিৰ্দেশ দিয়া হৈছে।
এলাহাবাদ উচ্চ ন্যায়ালয়ৰ মতে, মছজিদ চৌহদত হিন্দু বা মুছলমান দলৰ বৈশিষ্ট্য থাকিব। যদি এনেদৰে গোচৰ চলি থাকে তেন্তে সেই সিদ্ধান্ত লোৱা সম্ভৱ নহয়। দীৰ্ঘদিন ধৰি চলি থকা এই গোচৰটোৱে ভাৰতৰ দুটা বৃহৎ সম্প্ৰদায়ৰ ওপৰত নেতিবাচক প্ৰভাৱ পেলাইছে। গতিকে ক্ষন্তেকীয়া শুনানিৰ পিছত ছমাহৰ ভিতৰত গোচৰটো নিষ্পত্তি কৰিব লাগে।
মন কৰিবলগীয়া যে ২০২১ চনৰ আগষ্ট মাহত পাঁচগৰাকী হিন্দু মহিলাই জ্ঞানবাপীৰ ‘মা শৃংগাৰ গৌৰী’ (অজুখানা আৰু তহখানা নামেৰে পৰিচিত) আৰু বাৰাণসী আদালতৰ মছজিদৰ ভিতৰৰ পশ্চিম দেৱালত দেৱ-দেৱীৰ মূৰ্তিৰ অস্তিত্ব পূজা কৰাৰ অনুমতি বিচাৰিছিল। সেই গোচৰত বাৰাণসী অধিবেশন আদালতৰ ন্যায়াধীশ ৰবিকুমাৰ দিৱাকাৰে নিযুক্তি দিয়া এখন কমিটীৰ নিৰ্দেশত জ্ঞানবাপী মছজিদৰ ভিতৰত ভিডিঅ’ জৰীপ আৰম্ভ কৰা হৈছিল। ইয়াৰ পিছত সোমবাৰে আদালতত দাখিল কৰা হয় এ এছ আইৰ প্ৰতিবেদন।